Leki a upały – o czym warto pamiętać latem?
Lato to czas, kiedy wysoka temperatura i silne nasłonecznienie mogą wpływać nie tylko na nasze samopoczucie, ale również na sposób działania przyjmowanych leków – zwłaszcza leków psychiatrycznych. Warto wiedzieć jak dbać o siebie podczas upałów, aby leczenie było bezpieczne i skuteczne.
Dlaczego upały wpływają na leczenie farmakologiczne?
Wysoka temperatura otoczenia obciąża organizm i może wpływać na gospodarkę wodno-elektrolitową, pracę serca czy ciśnienie krwi. W przypadku osób przyjmujących leki psychiatryczne (np. przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne, stabilizujące nastrój), istnieje kilka dodatkowych czynników ryzyka:
- Zaburzona termoregulacja – niektóre leki mogą osłabiać zdolność organizmu do chłodzenia się przez pocenie.
- Zwiększone ryzyko odwodnienia – niektóre preparaty działają moczopędnie lub wpływają na pragnienie, co może prowadzić do odwodnienia.
- Interakcje z temperaturą – metabolizm leków może się zmieniać pod wpływem ciepła, co może prowadzić do nasilenia działań niepożądanych.
- Zwiększona wrażliwość na słońce – niektóre leki (np. z grupy SSRI, TLPD, neuroleptyki) mogą powodować nadwrażliwość skóry na promieniowanie UV.
Jak dbać o siebie latem przyjmując leki?
- Pij odpowiednią ilość wody
Utrzymanie nawodnienia to podstawa – zwłaszcza latem. Osoby dorosłe powinny pić co najmniej 2–2,5 litra płynów dziennie, a podczas upałów nawet więcej. Najlepsza jest czysta woda, ale sprawdzą się też napary ziołowe i woda z dodatkiem elektrolitów. - Unikaj przebywania na słońcu w godzinach szczytu
Między 11:00 a 16:00 najlepiej ograniczyć aktywność na zewnątrz, szczególnie jeśli przyjmujesz leki wpływające na układ nerwowy. - Zachowaj ostrożność przy aktywności fizycznej
Ćwiczenia w wysokiej temperaturze mogą zwiększyć ryzyko przegrzania organizmu, zwłaszcza przy lekach, które ograniczają pocenie. - Nie zmieniaj dawki samodzielnie
Upał może wpływać na sposób działania leku, ale każda zmiana dawkowania powinna być skonsultowana z lekarzem. - Monitoruj objawy niepożądane
W czasie upałów warto zwracać szczególną uwagę na zawroty głowy, osłabienie, nadmierne pocenie się lub jego brak, suchość w ustach, bóle głowy – mogą one świadczyć o odwodnieniu lub zaburzeniach elektrolitowych. - Chroń leki przed przegrzaniem
Leki powinny być przechowywane zgodnie z zaleceniami producenta – wiele z nich traci skuteczność po przegrzaniu. Nie zostawiaj ich w samochodzie ani w bezpośrednim słońcu.
Podsumowanie
Lato i upały nie muszą być przeszkodą w skutecznym leczeniu, ale wymagają dodatkowej uwagi i dbałości o organizm. Nawodnienie, unikanie nadmiernego nasłonecznienia oraz regularny kontakt z lekarzem prowadzącym to klucz do bezpiecznego funkcjonowania w czasie wysokich temperatur.