Czy depresja to zawsze obniżony nastrój?
Depresja o klasycznym przebiegu – z obniżeniem nastroju, utratą dotychczasowych zainteresowań, zaburzeniem rytmu sen-czuwanie, zmniejszoną ilością energii oraz zaburzeniami koncentracji- wydaje się być jedną z najpowszechniej funkcjonujących w świadomości społecznej chorób psychicznych.
Nie wszyscy jednak wiedzą, iż choroba ta nie musi zawsze przebiegać w ten sam sposób.
W tzw. „depresji maskowanej” zdarza się, iż wyżej wymienione objawy mają niewielkie nasilenie lub wręcz wcale nie są przez chorego odczuwane, na pierwszy plan mogą się za to wysunąć :
- lęk lub jadłowstręt
- bezsenność lub nadmierna senność
- zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, stany spastyczne dróg żółciowych, świąd skóry, zespół niespokojnych nóg
- bóle głowy, neuralgie.
Wśród pacjentów dość częste są przypadki osób, które po odbyciu szczegółowych badań i diagnostyki neurologicznej lub gastroenterologicznej (bez odchyleń od normy) odczuwają zdecydowana poprawę po włączaniu leków przeciwdepresyjnych.
Warto również wiedzieć, iż w ciężkich postaciach depresji, choroba może przebiegać ze znacznym spowolnieniem ruchowym oraz spowolnieniem myślenia tak dużym, iż pacjent ma problem z prawidłowym wysławianiem się lub nawet ze złożeniem podpisu.
Mogą być też sytuacje odwrotne – zamiast spowolnienia jest nasilone pobudzenie, niepokój wewnętrzny, rozdrażnienie, wręcz agresja słowna lub nawet czynna – tak często dzieje się w przypadku depresji u dzieci i młodzieży oraz u osób w wieku podeszłym.
Zdarza się, iż pacjenci cierpiący na depresję obwiniają się za czyny, których nie popełnili, twierdzą, że są ciężarem dla rodziny lub mają nieuzasadnione przekonanie, iż oni lub ich najbliżsi utracili wszelkie środki do życia.
Bywa też tak, iż najbardziej uciążliwym dla chorego objawem depresji staje się uczucie zobojętnienia i tzw. anhedonia (czyli brak zdolności do odczuwania przyjemności), pacjenci czują się wtedy „zlodowaciali”, „wygaśli”, co nie jest zgodne z ich osobowością i stanowi dla nich źródło olbrzymiego cierpienia.
Podsumowując, depresja– choć powszechnie kojarzona z określonymi objawami, tak naprawdę może przebiegać w bardzo różnorodny sposób, dlatego jeśli pojawią się niepokojące objawy lub jeśli diagnostyka i leczenie chorób somatycznych nie przynoszą oczekiwanych rezultatów warto skonsultować swój problem również z psychiatrą.
dr Katarzyna Derda-Matkowska